ساختار هواپیما :
هرچند هواپیماها برای اهداف بسیار گوناگون طراحی می شوند ولی بیشتر آنها اجزای اصلی سازنده یکسانی دارند هواپیماها در گذر زمان بسیاری تغییر کرده و پیچیدهتر شدهاند. کاربردها و قابلیتهای آنها نیز معمولا پیوسته افزایش یافته است ولی عناصر اصلی تشکیل دهنده یک هواپیما از :
بدنه – بال ها – دم – چرخ های فرود و موتور شکل گرفته اند.
بدنه : از اجزای اصلی هواپیما است شامل صندلی هایی برای خلبان و فرامین کنترل هواپیما و کابین سرنشینان یا مسافران را شامل میشود. اغلب بسته به نوع هواپیما فضایی هم برای بار در نظر گرفته میشود. ساختار و مواد به کار رفته در بدنه نیز بسته به نوع هواپیما بسیار متفاوت است. در هواپیماهای قدیمی از فولاد و حتی از چوب استفاده میشد. اما امروزه در هواپیماهای کوچک پیشرفته، برای کاهش وزن و افزایش قدرت هواپیما از آلومینیومی بسیار شکلپذیر استفاده میشود.
بال ها : وقتی هوا در اطراف بال های هواپیما در جریان است،نیروی برآ(lift)یا نیروی بالا برنده تولید می کند که به پرواز هواپیما کمک می کند.
بال ها طوری طراحی می شوند که از این نیرو بیشترین استفاده شود.ممکن است بال ها در سه قسمت بالا ، وسط و زیر بدنه نصب شده باشد و بر همین اساس هواپیماها را بال بالا (high wing)بال وسط(mid wing)و بال پایین (low wing)می نامند.تعداد بال های هواپیما نیز می تواند متغیر باشد.هواپیماهای یک بال را هواپیماهای (monoplanes)و هواپیماهای دو بال را،هواپیماهای (biplanes)می نامند.
مجموعه دم هواپیما : مجموعه دم شامل دو قسمت است:
سکان عمودی ثابت (vertical stabilizer)و سکان افقی ثابت(horizontal stabilizer)این دو سطح ثابت بوده و همانند پرهای انتهای یک پیکان عمل کرده و به حرکت یکنواخت سیستم هواپیما در هوا کمک می کنند.
سکان عمودی متحرک(rudder)به صورت لولائی به قسمت انتهایی سکان عمودی ثابت(vertical stabilizer)وصل شده است و از آن برای چرخاندن سر هواپیما به چپ و راست استفاده می شود.می توان از سکان عمودی متحرک (rudder)و شهپرها(aileron)با هم و همزمان برای گردش به اطراف استفاده کرد.جزئیات این موضوع را در بخش های بعد یاد می گیرید.
سکان افقی متحرک(elevator)یا سکان بالا برنده به صورت لولائی به قسمت انتهایی سکان افقی ثابت(horizontal stabilator)وصل شده است.در پرواز از این سکان برای بالا بردن سر هواپیما و حرکت به سوی ارتفاع مورد نظر استفاده می شود.
سیستم ارابه فرود : ارابه فرود،فشار ناشی از فرود هواپیما را جذب کرده و هواپیما را بر روی زمین نگاه می دارد.ارابه فرود معمولا از سه چرخ تشکیل می شود.در دو چرخ اصلی(main wheels)که در طرفین بدنه و چرخ سوم (nose wheel)که در قسمت دماغه ویا دم هواپیما قرار دارند اگر چرخ سوم در دم قرار گرفته باشد اصطلاحا به آن(tail wheel)می گویند. و در این حالت، هواپیمای با سیستم ارابه فرود(conventional landing gear)می شناسند.
که در هواپیماهای قدیمی متداول است و در برخی هواپیماهای جدید هم دیده می شود،چون چرخ دم باعث ایجاد فاصله نسبتا زیادی بین ملخ و زمین می شود،هواپیماهای دارای چرخ دم برای استفاده در باند های غیر آسفالت و ناهموار مناسب هستند.
اگرچرخ سوم در قسمت دماغه هواپیما نصب شده باشد، آن را چرخ دماغه (nose gear)می نامند و اصطلاحا به هواپیماهائی که دارای این نوع ارابه فرود باشد هواپیماهای با ارابه فرود سه محوری(tricycle gear)می گویند.این نوع هواپیما،چرخ دماغه متحرک دارد که به وسیله پدالهای پائی کنترل می شود.در تقسیم بندی دیگری ارابه های فرود به دو نوع ثابت(fixed)و جمع شونده(retractable)می شوند.در نوع چرخ ثابت چرخ ها همیشه در حالت کاملا باز باقی می مانند.در حالیکه در نوع چرخ جمع شونده در طی پرواز و به منظور کاهش میزان مقاومت هوا بر هواپیما،چرخ ها جمع شده و نتیجتا قابلیت پروازی هواپیما افزایش می یابد.
سیستم تولید نیروی رانش : در هواپیماهای کوچک،سیستم تولید رانش شامل موتور(engine)و ملخ(propeller)است.وظیفه اصلی موتور تولید نیروی مورد نیاز برای چرخاندن ملخ است.از جمله دیگر وظایف موتور تولید نیروی الکتریکی مورد نیازو همچنین تامین هوای مکنده(vacuum source)برای برخی از وسایل نشان دهنده پروازی است.
برای محافظت از سرنشینان دیواره فلزی به نام حفاظ حرارتی(fire wall) در بین قسمت موتور کابین خلبان نصب شده است و کارکرد دیگر این صفحه فلزی این است که موتور روی آن نصب می شود.